door OI. van Ulden ofm is pastoor in Sneek
Vijfenzeventig jaar oud is deze kerk nu. Of is ze vijfenzeventig jaar jong? Want zij is een buitenbeentje in wat men in de jaren dertig placht te bouwen. Zo is de Franciscuskerk in Bolsward ontworpen en bedoeld en zo is ze gebleven. Handboeken van de architectuur plegen de bouwkunde te verdelen in traditionalistisch en vernieuwend.
Met deze kerk hebben ze nooit raad geweten. Ze verenigt traditie en een vormentaal en een kleurstelling die soms zweemt naar Marokko en Afrika. En dat alles in een van de meest Friese der Friese steden. Ze is er manifest in het silhouet, maar laat zich er niet naadloos mee versmelten. Daar weet de architectuurkritiek geen raad mee. En ze wordt dus altijd overgeslagen. Degenen voor wie ze gebouwd is, zijn erg op haar gesteld.Ze geeft wat je van een vertrouwde kerk verwacht. En ze prikkelt tegelijkertijd door haar onverwachte, bijna exotische vormen. Zij is wat een goede kerk behoort te zijn: moederhuis en uitnodigster naar onvermoede verten en hoogten. Traditie en nieuw.
De geestelijk vader liet zich niet plooien naar een van beide kampen. Hoofdschuddend heeft hij ons land verlaten. Zijn geestelijke zoon die haar tekende, is na de oorlog haastig overgestapt op meer in de mode zijnde vormen. Kerken die juichend besproken werden omdat ze zo goed in de moderne tijd pasten. Daarna werden ze snel vergeten en afgebroken. Niemand in de buurt die nog weet wat er gestaan heeft. De eigenwijze vijfenzeventig jaar jongedame is blijven staan.
Het ziet ernaar uit dat ze nog wel even mee gaat. Een buitenbeentje als het boek dat zij uitbeeldt: de Bijbel.
Aangevochten als voorbij, aangevreten door kritiek, onschadelijk gemaakt door haar literatuur te noemen, geprovoceerd door cartoonisten die door hun ideeën heen zijn. Ook deze dame blijft nog wel even overeind.