* 27 januari 1947  /  + 6 december 2024

Vrijdagavond 6 december, op de gedenkdag van de heilige Nicolaas, is in de avond emeritus-pastoor Jan Romkes van der Wal overleden.

Hij werd op 1 september 1996 pastoor van Bolsward. Niet veel later en tot begin 2012 diende hij als een ‘pelgrimerend herder’ de parochies van De Viersprong, nu de Heilige Titus Brandsmaparochie in Bolsward en omstreken. Pelgrimage en de Friese taal waren opvallende kenmerken van zijn pastorale leven in Fryslân.

Pastoor Van der Wal werd in 1947 geboren in een Protestants gezin te Franeker. Op zijn reizen door Europa, zo vertelde hij eens, ontdekte hij de schoonheid van de katholieke liturgie. Het sprak hem erg aan dat deze liturgie overal op dezelfde manier werd gevierd. Hij stapte over naar de Rooms-katholieke kerk en ging theologie studeren. Dat bracht hem ook voor een jaar in Rome.  Als aankomend priester liep hij stage in de Friese parochie van Bakhuizen. Tijdens zijn studie was hij ook werkzaam als catecheet.

Zijn werk in het parochiepastoraat begon Jan Romkes van der Wal als pastoraal werker te Woudsend. Na anderhalf jaar ontving hij de priesterwijding van bisschop Möller en kreeg,  naast Woudsend, een benoeming als pastoor voor de parochie van Balk. De parochies van Bakhuizen en Sloten mocht hij enige tijd later ook dienen. Vijftien jaar diende hij deze gemeenschappen in Fryslân voor hij naar Bolsward kwam.

Santiago-pelgrimage

Naast zijn pastorale werk voor de katholieke kerk had pastoor Van der Wal veel belangstelling voor natuur, cultuurgeschiedenis en met name pelgrimage als levende geloofstraditie. Dat laatste gold vooral het Jacobspad: de in heel Europa - en tegenwoordig hele wereld - bekende middeleeuwse wandeltocht naar Santiago de Compostella, gewijd aan en genoemd naar Sint Jacob. Het inspireerde pastoor Van der Wal als grondlegger van het noordelijkste deel van de Santiago route: het zgn. ‘Jabikspaad’ (Jacobspad) in Fryslân. Een route door natuur en langs oude kerken in het Friese cultuurlandschap van Zwarte Haan aan het Wad, langs Sint Jacobiparochie naar het Overijsselse Hasselt nabij Zwolle.

Van der Wal betekende ook veel voor de Friese taal in de liturgie. Hij vierde zelf graag in zijn memmetaal. Hij vertaalde de teksten van de kerk en vervaardigde een groot handgeschreven missaal, dat hij helaas niet heeft kunnen afmaken.

Aan het eind van zijn pastoraat liet zijn gezondheid hem geleidelijk in de steek. Na zijn emeritaat ging hij in Franeker wonen. Zijn zorgbehoefte werd echter allengs groter. Na slechts een aantal jaren kon hij niet langer in de stad van zijn jeugd blijven wonen. In huize September te Witmarsum ontving hij liefdevolle zorg. Zolang het kon bezocht hij de kerkelijke vieringen in onze kerk tegenover het zorgcentrum.

Voor de katholieke kerkgemeenschap in Fryslân en breder de ‘bezinningsrecreatie’ van hedendaags pelgrimeren in het noorden is pastoor Van der Wal van bijzondere betekenis geweest.

We zijn pastoor Van der Wal veel dank verschuldigd. Bovenal danken we de goede en leven gevende God voor wat de inzet van deze bevlogen pastoor ons heeft gebracht. Na jaren arbeiden in de Wijngaard van de Heer bidden we dat hij volop mag delen in de Pasen van de Heer. En dat hij mag rusten in vrede.

Op donderdagavond 12 december is er in de Rooms-katholieke kerk te Balk om 19:00 uur een avondwake. De uitvaartmis voor em.-pastoor J.R. van der Wal zal op vrijdag 13 december zijn om 10:30 uur in de Sint Franciscusbasiliek te Bolsward. De begrafenis volgt aansluitend te Balk.

Heer, geef pastoor Jan Romkes van der Wal de eeuwige rust,

en het eeuwig licht verlichte hem.

Dat hij mag rusten in vrede.

Amen.