Vorig jaar draaide de film “Amour” in onze bioscopen. De recensies in de meeste kranten buitelden in jubel over elkaar heen. Zoals de titel al aangeeft staat de liefde centraal. Maar niet, zoals in de meeste liefdesfilms, de liefde tussen twee frisse, jonge mensen maar de liefde van twee hoogbejaarde senioren. Het zijn Anne en George die als gepensioneerde pianoleraren leven in Parijs. Zij genieten van elkaar, van hun appartement en het pianospel. Maar deze gelukkige levensavond wordt wreed verstoord als Anne gaat dementeren en een lichte hersenbloeding krijgt. De liefde en de trouw worden beproefd en getest. Anne wil in haar eigen omgeving blijven en George gaat deze uitdaging aan. Met grote overgave verzorgt hij zijn kwetsbare vrouw. Zo schetst de film liefde in een situatie van aftakeling en de naderende dood. Als de ouderdom genadeloze klappen uitdeelt, wordt de vraag naar de kwaliteit van leven uitermate spannend. De film kent rond dit thema overigens een dramatische wending die fundamenteel in strijd is met het katholieke denken over een goede dood.

 

Een schaars goed

Juist in onze dagen lijken trouw en vertrouwen schaarse goederen te zijn geworden. Velen van ons voelen zich onzeker en verward. Een aantal ontwikkelingen voedt het onbehagen en het wantrouwen in het hart van niet weinigen. Nog steeds woekert de economische crisis door. Sinds 2008 is de ellende begonnen en er lijkt nog geen licht aan het einde van de tunnel te zien. Met name mensen die hun baan hebben verloren en mensen aan de onderkant van de samenleving voelen de gevolgen van de crisis ten volle. De voedselbanken krijgen helaas steeds meer klanten. Het gebrek aan vertrouwen in de economie werkt door in politiek wantrouwen. Er heerst op een breed front een gevaarlijk wantrouwen richting onze politici in Den Haag en Brussel, die de grote problemen blijkbaar niet kunnen oplossen. Ook het vertrouwen in de Kerk is, ondanks het heilzame optreden van paus Franciscus, wel eens groter geweest. Het nieuws over het seksueel misbruik heeft veel gelovigen binnen de Kerk beschaamd en buiten de Kerk voor veel imagoschade gezorgd. Tenslotte lijden ook veel relaties onder een hoge mate van kwetsbaarheid. Veel jonge mensen hebben bindingsangst nu zoveel huwelijken om hen heen met een scheiding eindigen.

Gods trouw

In deze culturele context vol onzekerheid, verwarring en gebrek aan vertrouwen vieren wij de Advent, op weg naar het geboortefeest van Jezus. Wij worden uitgenodigd om opnieuw ons te bezinnen op de betekenis van het Kerstfeest. Naar mijn overtuiging vormt Kerst het feest van Gods trouw voor onzekere, kwetsbare, wantrouwige en zondige mensen. God laat deze aarde niet aan het lot over maar komt in Christus naast ons staan om ons leven te vernieuwen en ons nieuwe moed te geven. Lucas beschrijft dat heel concreet in het geboorteverhaal met een kribbe, engelen en herders. Johannes is in zijn evangelie meer abstract als hij spreekt over het Woord dat vlees geworden is. Maar zowel Lucas als Johannes hebben dezelfde boodschap. In Jezus Christus spreekt God zichzelf volkomen uit. Meer nog: in Christus spreekt God ons aan, ieder van ons. Christus verzoent onze schuld, breekt de ban van de dood en openbaart ons de zin van het leven. Het gaat uiteindelijk om “amour” maar dan in de evangelische betekenis van het woord als gevende, wegschenkende liefde. Zo immers heeft Jezus zelf aan zijn leven inhoud gegeven.

Vertrouwen voeden

Het komend kerstfeest is in onze cultuur het feest van de opgetuigde kerstboom, de stal, zoetigheid en een goed diner. Maar wij beseffen als christenen dat dat niet de kern van het feest vormt. Het gaat ook om menselijke saamhorigheid en onderlinge geborgenheid. Meer nog: het gaat om de vraag of ik de hand van de trouwe God ( opnieuw) wil vastgrijpen. Het gaat om de vraag of Christus werkelijk in mijn leven welkom is. Is er plaats voor Hem in onze eigen woning? Juist in deze tijd van Advent moeten wij ons de vraag stellen of ik in vriendschap met Christus aan mijn leven inhoud wil geven. Niet voor niets zegt de Adventsprofeet bij uitstek, Johannes de Doper, dat ik kleiner moet worden en Christus groter. En de apostel Paulus verwoordt dezelfde werkelijkheid met andere woorden als hij schrijft “ niet ik leef, maar Christus leeft in mij”. Ik wens u een goede Adventstijd. Leef in vertrouwen. Leef met onze trouwe God. Leef in vriendschap met Christus. Zo kunnen wij toeleven naar het geboortefeest van onze Heer, ondanks de onzekerheid en de verwarring van de tijd.

 

Mgr. Dr. Gerard de Korte