Op 16 januari 2017, de eerste ledenavond in het nieuwe jaar opent voorzitter Clara Bakker de avond met het gedicht “Stilstaan”. Daarna geeft zij het woord aan de heer Johan van IJs uit Arum, die ons aan de hand van diabeelden meeneemt een dag de natuur in van ’s morgens zonsopgang tot ’s avonds zonsondergang.
De heer van IJs heeft veel bestuurlijke ervaring op het gebied van natuur en is een natuurmens in hart en ziel. Hij is jager, waar altijd veel kritiek op is, maar een jager is een natuurbeheerder en zal nooit jagen enkel en alleen om het doden maar om de natuur in stand te houden.
Hij toont ons prachtige beelden van de natuur rondom Arum, Hitzum, Harlingen en laat ons de “luchtmacht” zien, zoals hij dat noemt. Alle weide-, wad- en roofvogels, die in dit gebied leven zoals de roerdomp (Makkumerwaard in het riet), de houtsnip, de koolmees, de reiger, de eend, de kievit, de tureluur, de eidereend, de scholekster, de verschillende soorten ganzen, de grutto, de goudplevier, de smient, de specht, de uilen, de torenvalk, de kluut, het visdiefje, de bonte vliegenvanger, de kiekendief, de vale gier, de zwaan, de aalscholver en de vele meeuwsoorten.
Ook laat hij van diverse vogels de eieren zien en de plaats waar ze deze meestal leggen. Door roof blijft er van al deze eieren weinig over en de jongen, die wel uit het ei komen, lopen gevaar opgegeten te worden door reigers, snoeken of roofvogels. Er worden dus diverse vogels bedreigd met uitsterven zoals o.a. de kievit, waarvan men de eieren wil gaan uitbroeden in een broedmachine, als daar tenminste een vergunning voor gegeven wordt. Voor het eerste legsel van de kievit is er zo vroeg in het voorjaar eigenlijk te weinig voedsel te vinden, waardoor de jongen niet in leven blijven.
Dan gaan we naar de “landmacht”, de dieren van het veld zoals de wezel, de hermelijn, de haas, het konijn, de ree en de vos. Aan de sporen kun je ’s morgens vroeg zien welke dieren op pad zijn of zijn geweest. Vooral de vos sluipt ’s nachts rond en is een echte moordenaar.
Momenteel zijn er in dit gebied 80 reeën. In het voorjaar worden ze 3 x geteld en aan de hand daarvan wordt het afschot bepaald.
Van de jonge hazen, die 4 keer per jaar geboren worden, blijft maar 11% leven. Jonge reeën en hazen zijn vaak te vinden in Engels raaigras, waar een vos ze niet kan ruiken omdat de moeder de urine oplikt.
De natuur kent veel gevaren. Er komen teveel vossen, reigers, aalscholvers, kraaien, zwanen en niet te vergeten de ganzen. De laatste brengen heel veel schade toe aan de landerijen, wel zo’n 18 miljoen euro per jaar en niet alleen doordat ze de landerijen kaal vreten maar ook door de 240.00 ton uitwerpselen, die ze produceren.
Het is dus wel duidelijk dat er voor de natuur een goed beheersplan moet zijn. Er is per 01-01-2017 wel een nieuwe natuurwet in werking getreden, die alle vorige wetten vervangt, maar toch heeft elke provincie weer zijn eigen regels, die het er voor de natuurbeheerders niet gemakkelijker op maken.
De heer van IJs neemt ons ook nog mee naar het buitendijkse land, de Noorderleech en besluit zijn presentatie met een prachtige zonsondergang.
Daarna vraagt hij nog even het woord en vertelt ons hoe dankbaar wij moeten zijn dat we in zo’n prachtig land wonen, waar het meeste toch heel goed geregeld is en dat wij geen reden hebben om altijd maar weer te mopperen op van alles en nog wat, maar dat we moeten genieten van al het mooie om ons heen.
Clara bedankt de heer van IJs voor de fijne, interessante en leerzame avond, die hij ons bezorgd heeft, geeft hem een presentje en wenst iedereen wel thuis.