|
|
In de Sint Franciscusbasiliek worden jaarlijks vijf basilica-avonden gehouden op de dagen die verbonden zijn met de basiliek of de kerk van Rome. De avonden beginnen met een eucharistieviering in de basiliek. Daarna volgt een inleiding door een gastspreker. De basilica-avonden worden gehouden op:
Het adres van de Sint Franciscusbasiliek is Grote Dijlakker 7, 8701 KV Bolsward. |
Het van gele en rode banen vervaardigde conopeum, en het tintinnabulum zijn traditioneel de twee processieattributen die als eretekens in de basiliek worden geplaatst. Het conopeum is de baldakijn waaronder de Paus tijdens een processie liep, terwijl het tintinnabulum diende om de komst ervan aan te kondigen. Het conopeum is daarom uitgevoerd in rood en geel. Dit waren de eerdere pauselijke kleuren. Dit baldakijn is half opengeslagen omdat men in de basiliek klaar staat om de Paus te kunnen ontvangen.
Het conopeum van de Sint Franciscusbasiliek is opgebouwd uit twaalf banen, zoals gebruikelijk afwisselend rood en geel van kleur. De 12 volanten zijn eveneens afwisselend geel en rood van kleur. Ze hebben de vorm gekregen van de overspannende bogen in de basiliek. Op de zes rode volanten zijn de wapens geborduurd die verbonden zijn met het gebouw, de plaats en de tijd waarop het decreet van verheffing werd verleend en een aantal maanden later geproclameerd. Aan de voorzijde is als eerste het wapen van de basiliek zelf te zien. Verder zijn er de wapens van de stad Bolsward en van het bisdom Groningen-Leeuwarden. Uiteraard ontbreekt het wapen van Paus Franciscus niet. Omdat de Sint Franciscuskerk tot basiliek verheven werd in de tijd dat de zetel van het bisdom Groningen-Leeuwarden vacant was, zijn tevens de wapens afgebeeld van de diocesaan administrator, kanunnik Mgr. P.H.H. Wellen, en diens algemeen gedelegeerde pastoor drs. A. Bultsma.
Het conopeum wordt gesierd met een kruis, dat alle lange tijd in bezit was maar geen functie meer had. Het past qua stijl goed bij het interieur van de basiliek en is daarom hergebruikt.
Het tintinnabulum bestaat uit een cirkel waarin het belletje gehangen is, met daarop een gestileerde afbeelding van O.L.V. van Sevenwouden, het uit de 13e eeuw stammende mirakelbeeld dat in de basiliek staat.
Het eigenlijke ereteken van een basilica minor is het pauselijk embleem, de gekruiste sleutels. Ze vormen een verwijzing naar de Bijbeltekst waar Jezus tegen Petrus zegt dat hem de sleutels van het Rijk der Hemelen gegeven worden (Mt 16,19). De bisschop van Rome, de paus, is de opvolger van de apostel Petrus en voert daarom de twee sleutels als voornaamste kenteken. Wanneer in kleur, dan is de ene sleutel van zilver (wit) en de ander van goud (geel).
Voor de Sint Franciscusbasiliek is gezocht naar een ontwerp dat past bij de architectuur van het gebouw. De vormgeving van de handvatten van de sleutels is ontleend aan het motief dat in de tegelvloer gevonden wordt. Het trapmotief bij de aanhechting van het handvat op de rest van de sleutel is eveneens ontleend aan details in de architectuur van de basiliek. Het is, bijvoorbeeld, te vinden in de vormgeving van de wijwaterbakjes bij de ingangen.
Het zegel is in zijn vormgeving afgeleid van het wapen. Alleen is de wapenspreuk nu niet onder het wapenschild geplaatst, maar onderlangs de bovenkant van het randschrift dat luidt: “Zegel van de basiliek van de h. Franciscus van Assisi te Bolsward”..jpg)
Het wapen van de Sint Franciscusbasiliek is ontworpen door Piet Bultsma-Vos SHA. Het Mariamonogram is genomen van de voet van het te Bolsward sinds jaar en dag vereerde beeld van Maria van Sevenwouden. De blauwe kleur verwijst naar de heilige maagd Maria, maar mag ook doen herinneren aan de zee. De devotie voor Maria van Sevenwouden was aanvankelijk verbonden met het havenstadje Stavoren aan de, destijds, Zuiderzeekust.
Het tau-kruis is opgenomen als rechtstreekse verwijzing naar Sint Franciscus, de patroon van de basiliek, en de Orde der Franciscanen die zich reeds omstreeks 1260 in Bolsward vestigde en veel heeft betekend voor het geloofsleven in de stad. De kleuren zwart en geel (goud) zijn de kleuren van de stad.
De wapenspreuk verwijst naar de zalige Titus Brandsma o.carm., een priesterzoon van Bolsward. “Uw bijzijn maakt mij alles goed”, is de laatste regel van het gedicht “O Jezus, als ik U aanschouw” dat hij op 12 en 13 februari 1942 schreef in zijn gevangeniscel te Scheveningen.
O, Jezus als ik U aanschouw
Dan leeft weer, dat ik van U hou
En dat ook Uw hart mij bemint,
Nog wel als Uw bijzondere vrind.
Al vraagt mij dat meer lijdensmoed,
Och, alle lijden is mij goed,
Omdat ik daardoor U gelijk
En dit de weg is naar Uw Rijk
Ik ben gelukkig in mijn leed,
Omdat ik het geen leed meer weet,
Maar ‘t alleruitverkorenst lot,
Dat mij vereent met U, o God.
O, laat mij hier maar stil alleen,
Het kil en koud zijn om mij heen,
En laat geen mensen bij mij toe.
‘t Alleen zijn word ik hier niet moe.
Want Gij, o Jezus, zijt bij mij,
Ik was U nimmer zo nabij.
Blijf bij mij, bij mij, Jezus zoet,
Uw bijzijn maakt mij alles goed.
De gekruiste sleutels en het conopeum waartegen het schild geplaatst is, zijn de gebruikelijke attributen waarmee wordt aangeduid dat het een basiliekwapen betreft.
De blazoenering (officiële omschrijving) luidt:
|
Doorsneden: 1 in blauw het gekroonde Mariamonogram zoals dat staat afgebeeld op de voet van het beeld van O.L.V. van Sevenwouden, alles van goud; 2 in goud een zwart tau-kruis. Het schild geplaatst op twee schuingekruiste sleutels van goud en zilver, samengebonden met een rood koord met kwasten en een conopeum van rode en gele banen met een gouden steel. Wapenspreuk: UW BIJZIJN MAAKT MIJ ALLES GOED in zwarte letters op een blauw gevoerd wit lint. |
© 2024 Heilige Titus Brandsmaparochie
